İran irticaçıları Azərbaycan dilində olan kitabları vəhşicəsinə yandırırlar
Cəllad! Sənin qalaq-qalaq yandırdığın kitablar
Min kamalın şöhrətidir, min ürəyin arzusu...
Biz köçürük bu dünyadan, onlar qalır yadigar,
Min kamalın şöhrətidir, min ürəyin arzusu...
.
Yandırdığın o kitablar alovlanır... Yaxşı bax!
O alovlar şö'lə çəkib şəfəq salır zülmətə...
Şairlərin nəcib ruhu məzarından qalxaraq,
Alqış deyir eşqi böyük, bir qəhrəman millətə,
O alovlar şö'lə çəkib şəfəq salır zülmətə...
.
Cəllad! Mənim dilimdədir bayatılar, qoşmalar,
De! onları heç duydumu sənin o daş ürəyin?
Hər gəraylı pərdəsində min ananın qəlbi var...
Hər şikəstən ovladıdır bir müqəddəs diləyin,
De! onları heç duydumu sənin o daş ürəyin?
.
Söylə! sənmi xor baxırsan mənim şe'r dilimə?
Qoca şərqin şöhrətidir Füzuli'nin qəzəli.
Sənmi “Türk-e xər” deyirsən ulusuma, elimə?
Dahilərə süd vermişdir Azərbaycan gözəli...
Qoca şərqin şöhrətidir Füzuli'nin qəzəli.
.
Cəllad! Yanıb od olsa da, külə dönməz arzular,
Təbiətin ana qəlbi qul doğmamış insanı.
Hər ürəyin öz dünyası hər səadət arzular,
Qanlar ilə yazılmışdır hər azadlıq dastanı...
Təbiətin ana qəlbi qul doğmamış insanı.
.
Əzəl başdan düşmənimdir üzü murdar qaranlıq...
Hər torpağın öz eşqi var, hər millətin öz adı.
Kainata dəyişmərəm şöhrətimi bir anlıq,
Mənəm odlar ölkəsinin günəş donlu övladı.
Hər torpağın öz eşqi var, hər millətin öz adı.
.
Nədir o dar acağları, de kimlərdir asılan?
Oyuncaqmı gəlir sənə vətənimin haqq səsi?
Dayan!.. Dayan! Oyaq gəzir hər ürəkdə bir aslant
Boğazından yapışacaq onun qadir pəncəsi,
Oyuncaqmı gəlir sənə vətənimin haqq səsi?
.
Cəllad! Sənmi, de! qırırsan Fədailər nəslini?
Millətimin saf qanıdır qurd kimi içdiyin qan.
Zaman gəlir... Mən duyuram onun ayaq səsini,
Şəhidlərin qiyam ruhu yapışacaq yaxandan.
Millətimin saf qanıdır qurd kimi içdiyin qan.
.
Bir varaqla tarixləri, utan mənim qarşımda,
Anam Tomris kəsmədimi Keyxosrov'un başını?
Koroğlu'nun, Səttarxan'ın çələngi var başımda.
Nəsillərim qoymayacaq daş üstündə daşını,
Anam Tomris kəsmədimi Keyxosrov'un başını?
.
Sür atını, dördnala çap! Meydan sənindir... Ancaq;
Mən görürəm al geyinib gələn bahar fəslini...
Qoca Şərqin günəşidir yarandığım bu torpaq,
Mən yetirdim al bayraqlı inqilablar nəslini,
Mən görürəm al geyinib gələn bahar fəslini...
.
Səməd Vurğun - 20 yanvar 1947
.
.جلاد! سنین قالاق-قالاق یاندیردیغین کیتاب لار
مین کمالین شهرتی دیر،مین اورگین آرزیسی
بیزکوچوروک بو دونیادان اونلار قالیر یادیگار
هر ورقه نقش اولونموش،نئچه انسان دویغوسی
مین کمالین شهرتی دیر،مین اورگین آرزیسی
.
یاندیردیغین او کیتابلار ،آلولانیر یاخشی باخ
او آلوولار شعله چکیپ شفق سالیر ضولمته
شاعیرلرین نجیب روحی مزاریندان قالخاراق
آلقیش دیییرعشقی بویوک بیر قهرمان میللته
او آلوولار شعله چکیپ شفق سالیر ضولمته
.
جلاد! منیم دیلیمده دیر بایاتیلار قوشمالار
دئه اونلاری هئچ دویدومی سنین اوداش اوره گین؟
هر گرایلی پرده سینده مین آنانین قلبی وار
هر شیکسته م اولادی دیر بیرمقدس دیله یین
دئه اونلاری هئچ دویدومی سنین اوداش اوره گین؟
.
سویله!سن می خورباخیرسان منیم شعیر دیلیمه؟
قوجا شرقین شهرتی دیرفیضولی نین غزلی
سن می «ترک خر» دیییرسن اولوسوما ائلیمه؟
داهی لره سوت وئرمیشدیرآذربایجان گوزلی
قوجا شرقین شهرتی دیرفیضولی نین غزلی
.
جلاد!یانیپ اود اولسادا کوله دونمز آرزیلار
طبیعتین آنا قلبی قول دوغمامیش اینسانی
هراورگین اوز دونیاسی بیر سعادت آرزیلار
قانلارایله یازیلمیشدیرهر آزادلیق دستانی
طبیعتین آنا قلبی قول دوغمامیش اینسان
.
ازل باشدان دوشمنیم دیراوزی موردارقارانلیق
هرتوپراقین ئوزعشقی وارهرمیللتین ئوزآدی
کائیناتا دییشمه رم شهرتیمی بیر آنلیق
منم اودلارئولکه سینین گونش دونلی اولادی
هرتوپراقین ئوزعشقی وارهرمیللتین ئوزآدی
.
نه دیراودارآغاجلاری؟دئه!کیملردیر آسیلان؟
اویونجاق می گلیرسنه وطنی مین حق سسی؟
دایان!دایان!اویاق گزیرهراورکده بیرآصلان
بوغازیندان یاپیشاجاق اونون قادیرپنجه سی
اویونجاق می گلیرسنه وطنی مین حق سسی؟
.
جلاد!سن می دین قیریرسان فدائیلرنسلینی؟
میللتیمین صاف قانیدیرقورت کیمی ایچدیگین قان
زمان گلیر!...من دویورام اونون آیاق سسینی
شهید لرین قیام روحی یاپیشا جاق یخه نده ن
میللتیمین صاف قانیدیرقورت کیمی ایچدیگین قان
.
بیروراق لا تاریخ لری!اوتان منیم قارشیمدا
آنام تومروس کسمه دی می کیخسرووون باشینی؟
کوراوغلونون ستارخانین چلنگی وار باشیمدا
نسیل لریم قویمایاجاق داش اوستونده داشینی
آنام تومروس کسمه دی می کیخسرووون باشینی؟
.
سورآتینی!دورت ناللی چاپ! میدان سنیندیرآنجاق
من گوروره م آل گئینیپ گلن باهار فصلینی
قوجاشرقین گونشی دیریاراندیغیم بوتورپاق
من یتیردیم آل بایراقلی انقلابلار نسلینی
من گوروره م آل گئینیپ گلن باهار فصلینی
.
ترجمه فارسی
.
جلاد كتابهايی كه تل تل میسوزانی
شهرت هزار كمال و آرزوی هزار دل است
ما از اين دنيا كوچ میكنيم و آنها يادگار میمانند
در هر ورقش چه احساسهای انسانی نقش بسته است
شهرت هزار كمال و آرزوی هزار دل است
.
كتابهايی كه میسوزانی شعله میكشند٫ درست نگاه كن
شعله ها تاريكی را روشن میسازد
ارواح نجيب شعرها از قبرها برمیخيزند
و به ملت قهرمانی كه عشق بزرگی دارد آفرين میگويند
شعله ها تاريكی را روشن میسازد
.
جلاد باياتیها و قوشماها در زبان من است
بگو دل سنگت آنها را هيچ احساس كرد؟
در پرده هر گرايلی دل هزار مادر نهفته است
هر شكسته ام فرزند آرزوی مقدسی است
بگو دل سنگت آنها را هيچ احساس كرد؟
.
بگو ببينم تو به زبان شعر من با حقارت مینگری؟
غزل فضولی شهرت شرق پير است
آيا تو به ايل و ملت من ترك خر میگويی؟
زيبای آذربايجان به نوابغ شير داده است
غزل فضولی شهرت شرق پير است
.
جلاد آرزوها اگر بسوزند و آتش شوند خاكستر نمیشوند
مادر طبيعت انسان را بنده نزاده است
دنيای هر دلی در آرزوی سعادتی است
داستان هر آزادی را با خونها نوشته اند
مادر طبيعت انسان را بنده نزاده است
.
تاريكی زشت رو از روز ازل دشمن من است
هر خاكی عشقی مخصوص خود و هر ملتی نامی دارد
شهرت خودم را با تمام كاينات عوض نمیكنم
منم فرزند آفتاب پوش ديار آتش ها
هر خاكی عشقی مخصوص خود و هر ملتی نامی دارد
.
آن چوبه های دار چيست٫ بگو چه كسانی را به آنها میآويزند؟
ندای حق وطنم را بازيچه میپنداری؟
بايست٫ آگاه باش٫ در هر دلی شير آگاهی است
كه پنجه توانايش گلويت را خواهد فشرد
ندای حق وطنم را بازيچه میپنداری؟
.
جلاد بگوببينم تو نسل فدائيان را بر میاندازی؟
خونی كه مانند گرگ میخوری خون صاف ملت من است
زمان میرسد٫ صدای پايش را میشنوم
روح قيام شهيدان گلويت را خواهد فشرد
خونی كه مانند گرگ میخوری خون صاف ملت من است
.
تاريخ را ورق بزن و از من شرم كن
مادرم تومريس مگر سر كيخسرو را نبريد؟
تاج گل كوراوغلو و ستارخان بر سر من است
نسل هاي بعد از تو نمي گذارند سنگ روي سنگ هاي تو
مادرم تومريس مگر سر كيخسرو را نبريد؟
.
اسبت را چهار نعل به تازان٬ هم اكنون ميدان در اختيار توست
فصل بهاري كه لباس سرخ پوشيده است را مي بينم
آفتاب تابان مشرق زمين است خاكي كه من از آن آفريده شده ام
من به عرصه نشانده ام نسل انقلابيون سرخ پرچم را
فصل بهاري كه لباس سرخ پوشيده است را مي بينم
.
صمد وورغون
